Tarihi kararın dünyaya 21 Eylül sabahı şahsen Vladimir Putin tarafından ilan edildiği Rusya kaosa sürüklendi, kısmi seferberlik kundaklama, protesto ve silahlı baskınlar getirdi.
Ülkenin en büyük ikinci kenti Harkov’u Rus işgalcilerden günler içinde temizleyen Ukrayna ordusu, artık Donetsk bölgesindeki kilit kent Liman’ı kuşatıyor. 15 Eylül’den 25 Eylül’e kadar geçen 10 günlük müddette Liman’ın kuzeyi ve batısının Ukrayna birlikleri tarafından sarıldığını gösteren bir harita yayınlandı. Kilit kentin önümüzdeki günlerde Rus işgalcilerden geri alınması, Kremlin’e ağır bir darbe indirecek.
Ukrayna önderi Vladimir Zelenskiy, Çarşamba akşamı yaptığı açıklamada Donbas bölgesinin bir numaralı gayeleri olduğunu açık formda lisana getirdi.
Eylül ayı içerisinde İzyum, Balakliya ve Kupyansk’ı Ruslardan kurtaran Ukraynalılar, Pazartesi günü de Kupyansk’ın güneyindeki bir demiryolu kavşağını geri aldı. Kupyansk ve Uzlovy ortasındaki kelam konusu kavşak, Rusların ikmal sınırları için hayati değerdeydi. Kavşak, Oskol Irmağı’nın çabucak kıyısında bulunuyor.
SCHENGEN VİZESİ OLANLAR BİLE GEÇEMEYECEK
300 bin yedek askeri Ukrayna’ya göndermeye hazırlanan Rusya’da ise, yüzbinlerce insan ‘kısmi seferberlik’ten kaçmak için hudut kapılarına akın etti. Yeryüzünün en büyük yüzölçümüne sahip ülkesinin hem batısında hem güneyinde hem de güneydoğusunda kilometrelerce kuyruklar oluştu.
Rusya’nın batı hududundaki Finlandiya’ya giriş yapanların sayısı günlük 3 binden 9 bine fırladı. Finlandiya, önümüzdeki günlerde olağan Schengen vizesine sahip Rusların hudut kapısından geçişini durduracak.
Bir öteki Doğu Avrupa ülkesi Polonya, turist Schengen’ine sahip Rusların havalimanları ve limanlarına girişini yasakladı. Tıpkı uygulama, öbür Baltık ülkeleri tarafından da hayata geçirildi.
BBC, Finlandiya’nın da sonu kapatmasıyla birlikte turist Schengen vizesine sahip Rusların sırf Norveç’ten Avrupa kıtasına geçiş yapabileceklerini bildiriyor. Kuzey Kutbu’nda Norveç ve Rusya ortasında 200 kilometrelik bir hudut bulunuyor ve kelam konusu sonda sadece bir denetim noktası var.
FSB CASUSLARI HUDUT KAPISINDA
Cepheye gönderilmemek için Rusyayı terk edenlerin tanınan güzergahlarından biri, Kafkasya ülkesi Gürcistan. Hudut kapılarındaki kuyruğun 20 kilometreyi aştı, Rus yetkililer yayaların da geçişine müsaade vermeye başladı. Gürcistan medyası, kalabalığın her geçen saat arttığı hudut kapılarında Rus bâtın servisi FSB casuslarının da olduğunu yazdı.
Rusya-Kazakistan sonunun kapatıldığı tarafındaki bilgiler Kazak yetkililer tarafından doğrulanmadı. Orda.kz internet sitesi, Pazartesi günü erken saatlerde Petropavlovsk denetim noktasının kapatıldığını yazmıştı. Sonun Rusya tarafında ise erkeklerin Kazakistan tarafına geçişine müsaade verilmiyor.
FOTOĞRAF MOĞOLİSTAN’DAN
Bir öbür Orta Asya ülkesi Moğolistan hududunda da uçsuz bucaksız kuyruklar var. Rusya-Moğalistan sonundaki Khyagt hudut kapısındaki kalabalık uydudan fotoğraflandı.
DAĞISTAN’DA İSYAN BÜYÜYOR
Hafta sonu ‘kısmi seferbirlik’ zıddı isyanın patlak verdiği Dağıstan’da Pazartesi günü de sokaklar karıştı. Mahaçkale ve Hasavyurt’ta yüzlerce insan yedek askerlerin Ukrayna’ya gönderilmesini protesto etti. Mahaçkale sokaklarında göstericiler ve polis bir defa daha çatıştı, en az 20 kişinin gözaltına alındığı bildiriliyor. Gözaltına alınanlardan ikisi gazeteci. Hasavyurt’taki şovlarda de polisin protestocuları güç kullanarak dağıttığı gelen bilgiler ortasında.
Yerel medya, ‘kısmi seferberlik’te askere çağrılacak erkeklerin listelerinin havalimanlarına ulaştığını ve kelam konusu erkeklerin yurt dışına çıkışının artık mümkün olmayacağını bildiriyor. Medyaya yansıyan haberlerde, listelerdeki birtakım erkeklerin hudut kapılarından geri çevrildiği de yer alıyor.
The Bell, havalimanları ve hudut kapılarındaki listelerin iki saatte bir güncellendiğini, askerlik alım merkezlerinden gelecek isimlerle listelerin daha da uzayacağını bildirdi.
Muhalif medyaya sızan evraklar, sayının 300 binle kalmayıp 1 milyonu bulabileceğini gösteriyor. Kremlin’in internet sitesinde yer alan Putin’in seferberlik buyruğu metninde, silah altına alınacak kişi sayısının çıkartıldığına bilhassa dikkat çekiliyor.
SKANDALA DÖNÜŞTÜ
II. Dünya Savaşı’ndan bu yana birinci sefer seferberlik ilan edilen Rusya’da, asker toplama süreçleri tam bir skandala dönüştü. Askerlik deneyimi olmayan, yaşı ileri olan hatta pürüzü bulunan bireylere dahi seferberlik daveti geldi.
Kremlin, kısmi seferberlik sırasındaki silah altına almalarda kusurlar yapıldığını kabul etti. Putin’in sözcüsü Dmitry Peskov, “Talimatların ihlal edildiği olaylar var. Tüm yanlışlar düzeltilecek” dedi.
Bazı bölgelerde ‘valilerin durumu düzeltmek için faal bir formda çalıştığını’ belirten Peskov, ayrıyeten, Rusya’nın sonlarının kapatılması ya da ülkede sıkıyönetim ilan edilmesi üzere kararlardan haberi olmadığını vurguladı.
Batılı ve Ukraynalı askeri uzmanlar, Putin’in seferberlik buyruğunun Rusya’nın cephede ağır kayıplar verdiğine işaret ettiğini söylüyor. Putin, 24 Şubat’ta Ukrayna’ya atak buyruğu vermeden evvel sona 190 bin asker yığmıştı.