Karacahisar Kalesi’ndeki hayati yapının yüzde 90’ı açığa çıktı
Kaledeki “Sarnıç” hafriyatında sona gelindi
Tarihi Sarnıç 3D modellenerek eskiye ışık tuttu
Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Dr. Öğr. Üyesi ve Karacahisar Kalesi Hafriyat Lideri Hasan Yılmazyaşar: “Tuğla ve taşın birlikte kullanılmasıyla örülmüş, hayli muntazam bir personelliği var”
“Kalenin uzun mühlet kuşatmalara dayanabilmesi için tasarlanmış hayati değerde bir yapı tipi”
ESKİŞEHİR Eskişehir’deki Karacahisar Kalesi’nde yapılan arkeolojik hafriyatlarda, 4 yıldır devam eden çalışmaların akabinde kalenin içerisinde yer alan ‘Sarnıç’ın yaklaşık yüzde 90’lık kısmı açığa çıkartıldı. Ayrıyeten yapılan 3D çalışma sayesinde Sarnıç, temsili olarak modellendi.
Osmanlı’nın devlet olma tarafındaki birinci adımlarının atıldığı ve 1288 yılında Osman Beyefendi tarafından Bizanslılardan fethedilen Karacahisar Kalesi, Eskişehir’in Odunpazarı ilçesinde bulunan Karacaşehir Mahallesi’nde yer alıyor. Tarihi kaynaklara nazaran Karacahisar Kalesi; Osmanlı’nın birinci fethi olan ve birinci hutbenin okutulduğu yer olarak da biliniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Anadolu Üniversitesi işbirliğinde yürütülen ve yaklaşık 23 yıldır aşikâr aralıklarla devam eden hafriyat çalışmaları esnasında, yüklü olarak I. Murad periyoduna ilişkin bulguların yanı sıra Selçuklu, Karamanoğulları, Germiyanoğulları ve Menteşeoğulları beyliklerine ilişkin arkeolojik datalara de ulaşıldı. Ayrıyeten geçmiş devirde yapılan çalışmalarda, farklı Osmanlı padişahlarına ve beyliklere ilişkin sikkeler ile birlikte; seramik, ok ucu, yüzük, küpe, lüle, ağırşak üzere çeşitli periyotlara ilişkin çok sayıda eser bulundu.
Yaklaşık 3 bin 900 ton su kapasitesine sahip
Karacahisar Kalesi’nin içerisinde yer alan ve 4 yıldır arkeolojik kazıların içerisinde yahut etrafında devam ettiği Sarnıç’ta kıymetli bir etaba gelindi. Yapılan çalışmalarla 45’e 15 metre ölçülerinde ve 6 metre derinliğindeki Sarnıç’ın, yaklaşık yüzde 90’lık kısmı açığa çıkartıldı. Arkeolojik kazılarla birlikte büyük büyük kısmı açığa çıkarılan mimari yapının yaklaşık 3 bin 900 ton su kapasitesine sahip olduğu ortaya çıktı. Kalenin uzun süren kuşatmalara dayanabilmesi için su gereksinimini karşılayan son derece değerli bir yapı olan Sarnıç’ın su kapasitesi birebir vakitte kaleye verilen ehemmiyeti de gözler önüne serdi. Son olarak yapılan 3D modelleme çalışmasıyla ise Sarnıç’ın temsili olarak eski devirlere ışık tutması sağlandı.
“Bu tıp kale kentlerde Sarnıçlar çok kıymetli yer tutuyor”
Karacahisar Kalesi’nde yapılan arkeolojik çalışmaların yaklaşık 4 yıldır başkanlığını yürüten Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Hasan Yılmazyaşar, sarnıcın mimari yapısı hakkında bilgiler verdi. Tuğla ve taşın birlikte örüldüğü bir tasarım olduğunu lisana getiren Yılmazyaşar, “Şu anda içerisinde bulunduğumuz Sarnıç’taki hafriyatlar 2019 yılından itibaren devam ediyor. Bu yıl dördüncü yıl oldu. Bu çeşit kale kentlerde Sarnıçlar çok kıymetli yer tutuyor. Zira bu kale kentler ekseriyetle yüksek alanlara kurulduğu ve kuşatmalara uzun müddet dayanabilmesi için su muhtaçlığı var. İçerisinde yaşayan halk ve askerler kullanıyor. Bu su muhtaçlığını karşılayacak en kıymetli mimari öge, Sarnıçlar oluyor. Münasebetiyle bizim şu anda Karacahisar Kalesi’nde çalışmalarını sürdürdüğümüz sarnıç da yaklaşık 45’e 15 metre ölçülerinde ve 6 metre derinliğinde tasarlanmış. Yaklaşık olarak 3 bin 900 ton su kapasitesine sahip, çok büyük bir sarnıç olarak karşımıza çıkıyor. Bu da kalenin uzun müddet kuşatmalara dayanabilmesi için tasarlanmış olduğunu bizlere gösteriyor. Tuğla ve taşın birlikte kullanılmasıyla örülmüş, epey muntazam bir personelliği var” dedi.
“Kısa mühlet içerisinde de buradaki arkeolojik çalışmalarını tamamlama maksadımız var”
Kısa müddet içerinde sarnıçtaki hafriyatları tamamlayarak, farklı projelere başlayacaklarını tabir eden Hafriyat Lideri Yılmazyaşar, “Şu an dördüncü yıl itibariyle sarnıcın yaklaşık yüzde 90’lık kısmı ortaya çıktı. Kısa mühlet içerisinde de buradaki arkeolojik çalışmalarını tamamlama maksadımız var. Bu maksadın sonrasında da eş vakitli olarak restitüsyon ve onarım projeleri, tıpkı vakitte da müdafaaya yönelik konservasyon çalışmalarının yapılmasını ön görerek çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. En son olarak da bu sarnıcın tamiratı yapılarak gelecek kuşaklara taşınması tarafındaki bilimsel çalışmalarla devam etme üzere bir uğraşımız var” tabirlerini kullandı.